„ABY WSZYSCY BYLI JEDNO …” (J 17, 22)

RELIKWIE ŚW.JOZAFATA KUNCEWICZA W WARSZAWIE STOLICY POLSKI 

Jozafat (Jan) Kuncewicz (ok. 1580 – 1623) urodził się we Włodzimierzu Wołyńskim. Ojciec wysłał go na naukę do Wilna, gdzie związał się ze wspólnotą unicką, grupującą się wokół cerkwi św. Trójcy. W roku 1604 wstąpił do klasztoru bazylianów. Śluby zakonne złożył na ręce rezydującego w Wilnie metropolity kijowskiego Hipacego Pocieja, przyjmując imię Jozafat. Niebawem wyświęcony został na diakona, a w r. 1608 – na kapłana. Przykład zakonnej ascezy i jego gorliwość modlitewna i kaznodziejska przyciągały do parafii nowych wiernych, zaś do monasteru nowych kandydatów, z których najwybitniejszym był niewątpliwie Jan (w zakonie Józef) Welamin Rutski (1574-1637), późniejszy archimandryta monasteru wileńskiego i następca Hipacego Pocieja na stolicy metropolitalnej. Po objęciu przez Rutskiego metropolii kijowskiej, Kuncewicz został archimandrytą monasteru św. Trójcy. Współdziałając z Rutskim na polu reformy i odnowy życia zakonnego, przyczynił się m.in. do powstania nowicjatu w Byteniu k. Słonimia oraz monasteru w Żyrowicach, późniejszego głównego sanktuarium w Wielkim Księstwie Litewskim. W roku 1617 został biskupem-koadiutorem arcybiskupa połockiego z prawem następstwa, zaś w roku następnym – arcybiskupem połockim. Na tym stanowisku wsławił się gorliwością duszpasterską, licznymi wizytacjami, reorganizacją duchowieństwa i życia religijnego wiernych. Wydał m.in. Katechizm i Reguły dla kapłanów. Był także autorem utworów o tematyce ascetycznej i apologetycznej. Ustanowienie w roku 1620 przez patriarchę Jerozolimy Teofanesa hierarchii „dyzunickiej” w Rzeczypospolitej spowodowało eskalację niechęci do zwolenników pojednania między Kościołami wschodnim i zachodnim, arcybiskup Jozafat zginął 12 listopada 1623 r. w Witebsku. Już w 1643 r.połocki hierarcha został beatyfikowany. Kanonizacja nastąpiła w 1867 r. Nie ulegające rozkładowi relikwie św. Jozafata spoczywały pierwotnie w Połocku. Zabrane stamtąd w początkach XVIII w. z obawy przed władzami carskimi, trafiły do Białej Podlaskiej na lubelszczyźnie, gdzie spoczęły w miejscowej cerkwi bazyliańskiej. W r. 1873 relikwie zamurowano w podziemiach cerkwi w celu uchronienia ich przed zniszczeniem. Wydobyto je potajemnie po 42 latach w roku 1915 i przewieziono do Wiednia do cerkwi św. Barbary. Stamtąd po II wojnie światowej trafiły do Rzymu i po dziś dzień spoczywają w bazylice św. Piotra. Część z nich (paliusz i dłoń) natomiast od wielu lat znajduje się w przemyskiej katedrze greckokatolickiej, skąd peregrynują po parafiach. czytaj więcej »