DOKUMENT PRZYGOTOWAWCZY
PRZEBIEGU SYNODU O SYNODALNOŚCI
W DIECEZJI WARSZAWSKO – PRASKIEJ
WPROWADZENIE
W niedzielę 10 października 2021 roku Ojciec Święty Franciszek zainaugurował XVI Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów na temat: „Ku Kościołowi Synodalnemu: komunia, uczestnictwo, misja”. Synod o synodalności potrwa do października 2023 r. Papież pragnie, aby nie był on jednorazowym wydarzeniem, ale procesem i aby w doświadczeniu synodalnym uczestniczyli nie tylko biskupi, ale wszyscy wierni Kościoła katolickiego, ponieważ wszyscy przez chrzest i bierzmowanie otrzymali Ducha Świętego, a w Eucharystii karmią się jednym Ciałem Żyjącego Pana. Synod zatem to podążanie razem wiernych, pasterzy oraz Biskupa Rzymu i wsłuchiwanie się w Ducha Świętego, aby poznać to, co Duch mówi do Kościołów. Synod nie jest jednak – zaznacza Ojciec Święty – parlamentem, nie jest formą badania opinii publicznej. Synod jest wydarzeniem kościelnym i prowadzi go Duch Święty. Jeśli nie ma Ducha, nie będzie Synodu. Dlatego papież Franciszek prosi każdego z nas: „przeżyjmy ten Synod w duchu modlitwy, którą Jezus zanosił do Ojca za swoich uczniów: Aby wszyscy stanowili jedno”.
Ze względu na swój uniwersalny charakter Synod jest podzielony na trzy etapy: lokalny, kontynentalny i powszechny. Pierwszym etapem Synodu jest faza diecezjalna, której uroczyste otwarcie w naszej diecezji nastąpiło w niedzielę 17 października w katedrze warszawsko-praskiej. Uroczystej Mszy Świętej przewodniczył ordynariusz diecezji ks. bp Romuald Kamiński, oraz ks. bp Jacek Grzybowski. Podczas otwarcia drogi synodalnej na szczeblu diecezjalnym powołany został przez Ordynariusza zespół koordynujący prace synodalne w naszej diecezji. W skład zespołu zostali powołani: ks. Andrzej Kuflikowski, pani Ewa Grąbczewska i ks. Rafał Jabłkowski.
Podczas pierwszego – diecezjalnego – etapu drogi synodalnej, Kościół pragnie dotrzeć do tych, którzy są „towarzyszami podróży”, do tych, którzy są na uboczu, na marginesie; pragnie zapytać jak słuchani są ludzie świeccy; jaka jest obecnie przestrzeń dla głosu mniejszości, odrzuconych i wykluczonych; jakie istnieją pośród nas i naszych wspólnot stereotypy; jaki określa nas kulturowy i społeczny kontekst, w którym żyjemy. W trakcie trwania Synodu wszyscy jesteśmy zachęceni do otwartego i odważnego wypowiadania się. Podczas wypełniania synodalnych ankiet i debat synodalnych realizowanych we wspólnotach będzie możliwość opisania, jak inspiruje nas modlitwa i celebracja liturgiczna, jak promować aktywne uczestnictwo wszystkich wiernych w liturgii i sprawowaniu funkcji uświęcającej, jaka jest przestrzeń dla sprawowaniu posługi lektora i akolity, w jaki sposób zaangażować się w promowanie sprawiedliwości społecznej, w ochronę praw człowieka. Ogłoszony przez papieża Franciszka Synod o synodalności jest okazją do uświadomienia sobie, gdzie jesteśmy na drodze budowania eklezjalnej wrażliwości, jakie napotykamy trudności, ale też jakie mamy dobre praktyki i doświadczenia.
Dla naszego kościoła diecezjalnego jest to szansa zarówno na ukazanie tego wszystkiego, co nas buduje i otwiera na relację z Bogiem i drugim człowiekiem, jak i na dostrzeżenie problemów wynikających z dynamicznie zmieniającego się środowiska życia naszej diecezji. Dlatego tak ważne jest rzetelne wypełnienie ankiety. Głos z ankiet będzie pomocny zarówno w określeniu właściwych wyzwań stojących przed naszym Kościołem lokalnym jak i dostrzeżenia zadań dla całego Kościoła powszechnego w jego misji głoszenia Ewangelii.
Dokument Synodalny przesłany do wszystkich diecezji świata zawiera wyjaśnienie idei Synodu i wskazuje jak należy realizować poszczególne jego etapy. Na podstawie tego właśnie dokumentu została opracowana ankieta synodalna dla naszej diecezji warszawsko-praskiej. Jej celem jest umożliwienie wszystkim chętnym katolikom naszej diecezji zabranie głosu i sformułowanie odpowiedzi na pytania, które Kościołowi postawił Papież Franciszek. Aby ułatwić to zadanie przygotowaliśmy krótkie vademecum synodalne:
VADEMECUM:
JAK ZORGANIZOWAĆ PRACE SYNODALNE, WYPEŁNIĆ I PRZEKAZAĆ ANKIETĘ?
KROK 1: TWORZENIE ZESPOŁU
Każda parafia, ośrodek duszpasterski, stowarzyszenie, zgromadzenie zakonne lub instytut świecki powołuje Zespół Synodalny, składający się z różnych przedstawicieli stanów, liderów grup, osób świeckich pełniących różne funkcje i zadania w danej wspólnocie (maksymalnie 5 osób). W każdej parafii/wspólnocie zakonnej jest tworzony jeden zespół. Każdy Zespół Synodalny wybiera swego koordynatora. Koordynator będzie kontaktował się z Diecezjalnym Zespołem Synodalnym.
Zadaniem Zespołu jest koordynowanie pracy synodalnej w parafii/wspólnocie: na początku upowszechnianie, promowanie oraz tłumaczenie zasad Synodu, a na koniec zbieranie ankiet i przekazanie Proboszczowi/Przełożonemu bądź Dziekanowi danego dekanatu. Zespół Synodalny w parafii/wspólnocie powinien zadbać o to, by ankieta była rozpowszechniona jak najszerzej, a możliwość wypowiedzi miały wszystkie osoby, szczególnie te, które nie są w żadnej grupie działającej przy parafii lub stowarzyszeniu. Koordynatorzy powinni także w sposób szczególny pomóc osobom starszym, chorym, niepełnosprawnym w wypełnianiu ankiety.
KROK 2: WYPEŁNIANIE ANKIETY
Ankietę będzie można dostać w parafii/wspólnocie zakonnej od Proboszcza/Przełożonego, lub będzie można pobrać ją elektronicznie ze strony diecezji ( https://diecezja.waw.pl/index.php ) lub ze strony swojej parafii/wspólnoty zakonnej.
Na terenie diecezji warszawsko-praskiej istnieją trzy sposoby wzięcia udziału w wypełnieniu ankiety synodalnej. Możesz wypełnić ankietę zarówno indywidualnie (jawnie bądź anonimowo) jak i wraz ze swoją wspólnotą działającą przy parafii/zakonie lub wspólnotą o charakterze diecezjalnym.
- indywidualnie (z podaniem swoich danych),
- razem ze wspólnotą,
- anonimowo.
Każda ankieta zawiera tabelę, wypełnij ją w zależności od tego,
jaką formę odpowiedzi wybierasz:
| FORMA | WYPEŁNIJ WŁAŚCIWĄ RUBRYKĘ | ||
| INDYWIDUALNIE | PARAFIA / WSPÓLNOTA ZAKONNA | IMIĘ I NAZWISKO | WIEK |
| WSPÓLNOTOWO | PARAFIA/ GRUPA FORMACYJNA | LICZBA CZŁONKÓW | PRZEDZIAŁ WIEKOWY CZŁONKÓW |
| ANONIMOWO | PARAFIA | WIEK/PŁEĆ | |
Jeśli wspólnoty i grupy parafialne opracowują ankiety razem, należy ustalić częstotliwość spotkań tak, aby omówić 10 tematów podanych przez Stolicę Apostolską. Każde spotkanie rozpoczyna się modlitwą synodalną oraz wezwaniem do Ducha Świętego. Pytania towarzyszące każdemu z zaproponowanych tematów są punktem wyjścia do wspólnotowego dialogu. Prowadzony dialog w grupie powinien dawać możliwość wypowiedzenia się każdemu w atmosferze szacunku, bez względu na odmienność zdań i poglądów. Po zakończeniu dyskusji uczestnicy powinni podsumować spotkanie i czytelnie zapisać wnioski w ankiecie. Spotkanie kończy się modlitwą. Koordynator ustala termin kolejnego spotkania. Należy opracować wszystkie 10 tematów.
KROK 3: ZBIERANIE ANKIET
Wypełnioną czytelnie ankietę (ręcznie bądź elektronicznie) można przekazać do Sekretariatu Synodu na trzy sposoby:
- Oddać Zespołowi Synodalnemu ze swojej parafii/wspólnoty zakonnej (Zespół zobowiązany jest przekazać ankiety Proboszczowi lub Dziekanowi, a ten Sekretariatowi Synodu).
- Wysłać na adres sekretariatu Synodu: Parafia św. o. Pio, ul. Fieldorfa 1, 03-984 Warszawa, z dopiskiem „Synod”.
- Wersję elektroniczną (najlepiej w wersji PDF) wysłać na adres: synod@diecezja.waw.pl
KROK 4: ZAKOŃCZENIE ETAPU DIECEZJALNEGO
Każdy parafialny/zakonny Zespół Synodalny przed przekazaniem wypełnionych ankiet do miejscowego Proboszcza/Przełożonego lub Dziekana, zobowiązany jest do posegregowania wszystkich ankiet i włożenia ich do oddzielnie podpisanych kopert w następujący sposób: na każdej z kopert podaje nazwę parafii lub wspólnoty zakonnej, do koperty nr 1 wkłada ANKIETY INDYWIDUALNE, podając ich ilość; do koperty nr 2 wkłada ANKIETY WSPÓLNOTOWE, podając ich ilość; do koperty nr. 3 wkłada się ANKIETY ANONIMOWE, podając ich ilość.
Zalepione koperty przekazywane są do ks. Proboszcza/Przełożonego, który następnie przekazuje je do ks. Dziekana, a ten osobiście lub pocztą wysyła koperty z ankietami do Sekretariatu Synodu na wyżej wskazany adres.
Wypełnianie ankiet i prace w Zespołach Synodalnych trwają do 28. 02. 2022 roku. Do tej nieprzekraczalnej daty należy złożyć wszystkie ankiety synodalne. W marcu 2022 r. Diecezjalny Zespół Synodalny zajmie się opracowywaniem ankiet, ich wyniki zostaną przekazane Biskupowi Ordynariuszowi, ogłoszone w diecezji i przekazane do Konferencji Episkopatu Polski.
PROMOWANIE SYNODU:
Proboszczowie parafii, przełożeni wspólnot zakonnych, liderzy wspólnot diecezjalnych i parafialnych, a także wszyscy wierni diecezji warszawsko-praskiej powinni wziąć udział w pracach synodalnych. Promocja ankiety synodalnej powinna obywać się zarówno przez ogłoszenia parafialne, media społecznościowe jak i osobiste uczestnictwo. Zachęcać można do rozpowszechniania ankiety synodalnej i jej wypełnienia także z pomocą mediów katolickich, lokalnych społeczności i różnych instytucji. Osoby szczególnie zaangażowane w życie Kościoła (przełożeni, animatorzy, liderzy, członkowie wspólnot) powinni podjąć szczególny wysiłek dotarcia do tych, którzy od pewnego czasu nie utrzymują regularnych kontaktów ze wspólnotą kościelną. Papież Franciszek prosi by w Synodzie o synodalności wzięły udział szczególnie te osoby, które są wykluczone lub których głosy nie są normalnie brane pod uwagę.
MODLITWA SYNODALNA
Stajemy przed Tobą, Duchu Święty,
zgromadzeni w Imię Twoje.
Z Tobą jedynie, który nas prowadzisz;
zamieszkaj w naszych sercach,
naucz nas drogi, którą mamy iść
i jak mamy nią podążać.
Jesteśmy słabi i grzeszni;
nie dozwól, abyśmy wprowadzali nieład.
Nie pozwól, by niewiedza sprowadziła nas na niewłaściwą drogę,
albo stronniczość wpływała na nasze działania.
Niech w Tobie odnajdziemy naszą jedność,
abyśmy mogli razem podążać do życia wiecznego,
i abyśmy nie zbaczali z drogi prawdy
i tego, co jest słuszne.
O to wszystko prosimy Ciebie,
który działasz w każdym miejscu i czasie,
w komunii Ojca i Syna,
na wieki wieków.
Amen.
Bp Romuald Kamiński – Ordynariusz diecezji warszawsko-praskiej
Bp Jacek Grzybowski – biskup pomocniczy diecezji warszawsko-praskiej
wraz z Diecezjalnym Zespołem Synodalnym:
ks. Andrzej Kuflikowski
Ewa Grąbczewska
ks. Rafał Jabłkowski